Tokio – Hiroshima të premten shënoi 76-vjetorin e bombardimit të parë atomik në botë, ku kryebashkiaku i qytetit japonez u bëri thirrje udhëheqësve globalë të bashkohen për të eliminuar armët bërthamore, ashtu siç janë të bashkuar kundër koronavirusit.
Kryebashkiaku Kazumi Matsui u bëri thirrje udhëheqësve botërorë që të angazhohen për çarmatimin bërthamor aq seriozisht sa të trajtojnë një pandemi që komuniteti ndërkombëtar e njeh si “kërcënim për njerëzimin”.
“Armët bërthamore, të krijuara për të fituar luftërat, janë një kërcënim i asgjësimit total që ne me siguri mund t’i japim fund, nëse të gjitha kombet punojnë së bashku,” tha Matsui. “Asnjë shoqëri e qëndrueshme nuk është e mundur me këto armë të përgatitura vazhdimisht për vrasje pa dallim.”
Shtetet e Bashkuara hodhën bombën e parë atomike në botë mbi Hiroshimë më 6 gusht 1945, duke shkatërruar qytetin dhe duke vrarë 140,000 njerëz. Ato e hodhën një bombë të dytë tre ditë më vonë në Nagasaki, duke vrarë 70,000 të tjerë. Japonia u dorëzua më 15 gusht, duke i dhënë fund Luftës së Dytë Botërore dhe agresionit të saj gati gjysmë shekulli në Azi.
Por vendet grumbulluan armë bërthamore në Luftën e Ftohtë dhe një ngërç vazhdon edhe sot e kësaj dite.
Traktati global për Ndalimin e Armëve Bërthamore hyri në fuqi në janar, pas vitesh përpjekjesh civile të mbështetura nga të mbijetuarit e bombardimeve atomike ose “hibakusha”. Por ndërsa më shumë se 50 vende e kanë ratifikuar atë, traktatit i mungojnë veçanërisht Shtetet e Bashkuara dhe fuqitë e tjera bërthamore si dhe Japonia, e cila është mbështetur në ombrellën bërthamore amerikane për mbrojtjen e saj që nga përfundimi i luftës.
Matsui ripërtëriti kërkesën e tij që qeveria e tij “menjëherë” të nënshkruajë dhe ratifikojë traktatin dhe t’i bashkohet diskutimit, për të përmbushur dëshirën e shumëpritur të të mbijetuarve të bombardimeve atomike. Ai gjithashtu kërkoi që Japonia të sigurojë ndërmjetësim produktiv midis shteteve të armëve bërthamore dhe atyre jo-bërthamore.
Kryeministri Yoshihide Suga, i cili mori pjesë në ceremoninë në Hiroshima, nuk e përmendi traktatin dhe në vend të kësaj theksoi nevojën për një qasje më “realiste”. Më vonë në një konferencë shtypi, Suga tha se nuk kishte asnjë plan për të nënshkruar traktatin.
“Traktatit i mungon mbështetja jo vetëm nga shtetet e armëve bërthamore përfshirë Shtetet e Bashkuara, por edhe nga shumë vende që nuk posedojnë armë bërthamore,” tha Suga. “Ajo që është e përshtatshme është të kërkosh një kalim për të promovuar realisht çarmatimin bërthamor.”
